ساتیا نادلا، مدیرعامل مایکروسافت، در گفتوگویی با سم آلتمن (مدیرعامل OpenAI) اعلام کرد که بزرگترین چالش صنعت هوش مصنوعی دیگر کمبود تراشه نیست، بلکه کمبود برق است.
نادلا گفت:
«حتی اگر هزاران تراشه آماده داشته باشیم، بدون برق نمیتوانیم از آنها استفاده کنیم. امروز بزرگترین محدودیت ما انرژی است، نه سختافزار.»
این اظهارنظر نشان میدهد که دوران کمبود GPUهای انویدیا رو به پایان است و حالا شرکتهای بزرگ فناوری باید بهدنبال تأمین انرژی عظیم و پایدار برای دیتاسنترهای هوش مصنوعی خود باشند.
هوش مصنوعی چقدر برق مصرف میکند؟
برآوردها نشان میدهد هر دیتاسنتر بزرگ AI میتواند به اندازهی مصرف چند شهر کوچک، برق نیاز داشته باشد.
برای مثال، آموزش مدلهایی در مقیاس GPT یا Gemini، صدها مگاوات انرژی مصرف میکند — عددی که معادل روشن نگه داشتن ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار خانه در یک روز است.
از تراشه تا نیروگاه
با کاهش بحران تراشههای انویدیا و افزایش تولید در سال ۲۰۲۵، اکنون شرکتهایی مثل مایکروسافت، گوگل و آمازون تمرکز خود را بهسمت انرژی بردهاند.
برخی از آنها حتی در حال سرمایهگذاری روی رآکتورهای هستهای کوچک (SMR) هستند تا برق دیتاسنترهای خود را بهصورت مستقل تأمین کنند.
مایکروسافت نیز پیشتر پروژههایی را برای توسعه رآکتورهای هستهای پاک و پایدار آغاز کرده و بهدنبال راهکارهایی است تا ردپای کربنی عملیات هوش مصنوعی را به صفر برساند.
رقابت جدید در دنیای AI: انرژی سبز
اگر تا دیروز رقابت شرکتها بر سر تعداد GPU و قدرت پردازش بود، امروز رقابت بر سر تأمین انرژی پاک، پایدار و ارزان است.
در واقع، «برق» در حال تبدیل شدن به نفت عصر هوش مصنوعی است.
کشورهایی که بتوانند منابع انرژی هوشمند و زیرساختهای خنکسازی کارآمدتری ایجاد کنند، در موج بعدی انقلاب هوش مصنوعی برنده خواهند بود.
جمعبندی:
هوش مصنوعی دیگر فقط مسئلهای نرمافزاری یا الگوریتمی نیست.
برای ساخت آیندهی هوش مصنوعی، باید همزمان در سه جبهه سرمایهگذاری کرد:
-
زیرساخت انرژی (برق و پایداری)
-
بهینهسازی سختافزار و تراشهها
-
افزایش بهرهوری مدلهای زبانی
نادلا با این جمله ساده اما کلیدی، چالش واقعی این صنعت را خلاصه کرد:
«بدون انرژی، هوش مصنوعی فقط روی کاغذ کار میکند.»
