در سوم نوامبر سال ۱۹۸۸ میلادی، یکی از بزرگترین و تاریخیترین حوادث دنیای اینترنت رخ داد؛ رویدادی که بعدها به نام Morris Worm یا «کرم مورِیس» شناخته شد. این حملهی سایبری، تنها در مدت ۲۴ ساعت حدود ۱۰ درصد از کل رایانههای متصل به اینترنت را آلوده کرد و باعث اختلال گسترده در شبکههای علمی و دولتی شد.
کرم مورِیس چگونه منتشر شد؟
کرم مورِیس توسط «رابرت تاپان مورِیس» (Robert Tappan Morris)، دانشجوی دانشگاه کرنل، طراحی و بهصورت ناخواسته در شبکه ARPANET (نسخه اولیه اینترنت امروزی) پخش شد. هدف او ظاهراً آزمایش میزان اتصال و پایداری شبکه بود، اما به دلیل وجود خطا در کد برنامه، کرم بهطور بیرویه شروع به تکثیر کرد و هزاران سیستم را از کار انداخت.
در آن زمان، اینترنت تنها حدود ۶۰ هزار کامپیوتر فعال داشت، اما این کرم توانست در کمتر از یک روز، بیش از ۶ هزار دستگاه را آلوده کند؛ یعنی تقریباً ۱۰ درصد از کل اینترنت آن دوران!
پیامدهای گسترده و واکنش جهانی
انتشار این کرم باعث شد بسیاری از دانشگاهها، مراکز تحقیقاتی و سازمانهای دولتی آمریکا برای جلوگیری از گسترش آلودگی، شبکههای خود را موقتاً قطع کنند. هزینهی پاکسازی و بازیابی سیستمها در آن زمان بین ۱۰۰ هزار تا ۱۰ میلیون دلار برآورد شد که برای دههی ۸۰ رقم قابلتوجهی بود.
این حادثه، اولین هشدار جدی نسبت به ناامنی فضای دیجیتال محسوب میشود و توجه جهانی را به نیاز فوری به امنیت سایبری و مدیریت شبکه جلب کرد.
نقطهی آغاز امنیت سایبری مدرن
پس از این اتفاق، نهادهای علمی و نظامی آمریکا تصمیم گرفتند واحدی برای مقابله با تهدیدات دیجیتال ایجاد کنند. در نتیجه، مرکز CERT (Computer Emergency Response Team) تأسیس شد؛ بنیادی که بعدها الگویی برای سازمانهای امنیت سایبری در سراسر جهان شد.
به جرأت میتوان گفت، حادثهی مورِیس نقطهی عطفی در تاریخ فناوری بود؛ چراکه از دل آن، مفاهیمی مانند دیوار آتش (Firewall)، آنتیویروسها و پروتکلهای امنیتی نوین متولد شدند.
اینترنت آن زمان در مقایسه با امروز
در سال ۱۹۸۸، کل اینترنت تنها حدود ۶۰ هزار کاربر داشت، اما همان حمله نشان داد که حتی شبکهای محدود هم میتواند در برابر بدافزارها آسیبپذیر باشد. حالا در سال ۲۰۲۵، با وجود بیش از ۵ میلیارد کاربر اینترنتی، امنیت سایبری به یکی از حیاتیترین چالشهای عصر دیجیتال تبدیل شده است.
جمعبندی
-
در سوم نوامبر ۱۹۸۸، کرم اینترنتی Morris Worm حدود ۱۰٪ از کل اینترنت را آلوده کرد.
-
این حادثه باعث ایجاد نخستین مرکز واکنش سریع امنیتی (CERT) شد.
-
حملهی مورِیس، شروع دوران جدیدی از امنیت سایبری و مقابله با بدافزارها بود.